ในตอนที่แล้ว เราพูดถึง เป้าหมาย 6 ด้านของที่ทำงานแห่งอนาคต
ขอเริ่มต้นจากประเด็นพื้นฐานก่อนคือ ความหมายของ “ที่ทำงาน”
เพราะที่ทำงานที่เราเรียกกันคุ้นเคยว่า Office หรือ Workplace จะกลายเป็น Workspace
เพราะที่ทำงานซึ่งหมายถึง “สถานที่ที่จัดไว้ให้สำหรับการทำงาน” โดยที่ทั้งผู้บริหารและพนักงานที่กระจัดกระจายอยู่กันในที่ต่าง ๆ ต้องเดินทางมารวมตัวกันทุกเช้าให้ทัน “เวลาเข้างาน” แล้วก็ต่างก็แยกย้ายกันกลับไปใน “เวลาเลิกงาน” กำลังจะกลายเป็นประวัติศาสตร์
วิถีโลกแบบเดิมที่สะดุดจากโควิดทำให้เราเห็นชัดเจนว่า หากเกิดวิกฤตที่ทำให้เปิดออฟฟิศไม่ได้ ลูกค้ามาใช้บริการที่หน้าร้านไม่ได้ พนักงานเดินทางมาที่ทำงานไม่ได้
คำถามคือ “แล้วงานจะเดินต่อไปได้ไหม”
คำตอบคือ “ต้องได้”
ซึ่งก็แปลว่า “ที่ทำงาน” ในความหมายดั้งเดิมที่ทุกคน “ต้องมาทำงานในสถานที่ที่จัดไว้ให้” อาจจะใช้ไม่ได้อีกต่อไป เพราะทางออกในสถานการณ์เช่นนี้คือ “อยู่ที่ไหนก็ต้องทำงานได้” ต่างหาก
ดังนั้น ที่ทำงาน จึงแปรเปลี่ยนจาก “สถานที่” เป็น “พื้นที่” ซึ่งอาจจะหมายถึง พื้นที่ในออฟฟิศ ที่บ้าน ที่ร้านกาแฟ ในสวนสาธารณะ บนรถไฟ บนชายหาด และแน่นอน บนพื้นที่ออนไลน์หรือ Cyberspace
แต่จะทำเช่นนั้นได้องค์กรต้องปรับเปลี่ยนหลายเรื่องทั้งนโยบายการทำงาน และการออกแบบระบบงานให้สอดรับกับวิถีที่ทำงานของโลกอนาคต
ถ้าเราคิดว่าโควิดทำให้เราสะดุดชั่วคราว เดี๋ยวชีวิตก็กลับไปเหมือนเดิม เราอาจจะต้องคิดใหม่ เพราะโลกจะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป ดูตัวอย่างง่ายๆจากสนามบิน ระบบการคัดกรองโลหะ อาวุธ ของเหลว อันแสนเข้มงวดที่สนามบิน ที่กว่าจะผ่านด่านได้ก็แทบจะถอดอาภรณ์ทุกชิ้นที่สวมใส่ที่กลายมาเป็นแนวปฏิบัติที่เราคุ้นชินกันในปัจจุบันก็เกิดขึ้นหลังเหตุการณ์ก่อการร้าย 9/11 ในปี 2011
ปัจจุบันสภาพการคัดกรองที่สนามบิน ก็แทบไม่ต่างอะไรจากที่เคยเห็นในหนังไซไฟ ที่คนใส่ชุดป้องกันเชื้อเต็มรูปแบบทั้งสแกน ทั้งตรวจ ทั้งซักถามกว่าจะผ่านด่านได้ก็ทั้งเหนื่อย และเสียว (ในความหมาย “หวาดเสียวจากความเสี่ยง”) ทั้งคนตรวจ และคนถูกตรวจ ต่อไปนอกจากพาสปอร์ตแล้ว ใบรับรองการฉีดวัคซีนป้องกันโควิดอาจกลายเป็นเอกสารจำเป็นทั้งในขั้นตอนการขอวีซ่า และการผ่านด่านตรวจคนเข้าเมืองในทุกช่องทาง
เพราะโควิดมาแล้ว จะไม่ไป จะอยู่กับเราต่อไป
แต่ที่สำคัญยิ่งกว่าคือ ไม่ใช่มีแค่โควิดหรอกที่จะทำให้เราสะดุด
อาจมีโรคอุบัติใหม่เกิดขึ้นอีกมากมาย ยังไม่รวมภัยธรรมชาติ การก่อการร้าย การประท้วง จลาจล ฯลฯ ซึ่งล้วนแล้วแต่อาจทำให้เราไม่สามารถใช้วิถีที่ทำงานในแบบดั้งเดิมได้ทั้งสิ้น
ในตอนหน้า ผมจะชวนมาขบคิด ‘P-I-P-O-P’ 5 สิ่งที่องค์กรต้องปรับเปลี่ยน สำหรับโลกทำงานยุคหลังโควิดกันครับ